Kies alternatief voor stoom

Beschrijving

Een stoomnetwerk is niet erg efficiënt door stralings-, spui-, condensaat-, schoorsteen- en leidingverliezen. Het totale verlies kan oplopen tot 55% van het gasverbruik van de stoomketel.

Vervang daarom zo mogelijk stoom door energiezuinige alternatieven. Aardgas is een eindige bron en draagt bij aan het klimaatprobleem. Kies daarom bij voorkeur voor een verwarmingssysteem zonder aardgas of een hybride-systeem dat het aardgasverbruik flink vermindert. Lees meer in maatregel Duurzame warmte voor ruimteverwarming.

Ruimteverwarming: gebruik restwarmte of vervang door bijv. een warmtepomp, HR-ketel, HR-heater of warmtekrachtinstallatie.
Drogen: optimaliseer droogapparatuur, zodat met lagere temperatuur gedroogd kan worden.
Warmwater productie: vervang door bijv. een heetwaterketel (tot 120°C).
Verwarming van o.a. procesbaden, droogkamers in de keramische industrie en reinigingswater in de vleesindustrie: vervang indirecte verwarming met stoom door directe verwarming door branders. Zie bijv. ook maatregel Vervang indirect gestookt procesbad door direct gestookt.
Bevochtigen: vervang stoom door ultrasoon bevochtiger, hogedrukbevochtiging of centrifugaal bevochtiging. Zie maatregel Adiabatisch bevochtigen.

Kan je niet zonder stoom? Mogelijk kan je een stoomgenerator in plaats van een stoomketel gebruiken. Zie hiervoor maatregel Gasgestookte stoomgenerator i.p.v. een stoomketel .

Toepasbaarheid

Indien stoom wordt gebruikt voor het verwarmen van ruimten of producten tot een temperatuur van 120°C. Gebruik voor verwarmen tot 80°C zo mogelijk restwarmte uit een ander procesonderdeel of van een naburig bedrijf. De maatregel is altijd rendabel op een natuurlijk vervangingsmoment van de stoomketels.

Technische randvoorwaarden voor het vervangen van stoom als ruimteverwarming:

Er is een aansluitpunt voor gas aanwezig binnen een afstand van 50 meter van de te verwarmen ruimte.
De huidige constructie en de elektriciteitsaansluiting kunnen worden hergebruikt (één-op-één vervanging van de huidige heaters).

Milieuaspecten

Tot 55% besparing op aardgas.

Wanneer stoom als middel voor ruimteverwarming wordt vervangen bespaart dit per 6 units (168 kW) tot 11.000 m³ gas per jaar.

Financiële aspecten

Het vervangen van het stoomnetwerk door gasgestookte apparatuur spaart op de operationele kosten voor de stoomketel, zoals onderhoud en chemicaliën voor de waterbehandeling. Bij nieuwbouw is het aanleggen van een alternatief vaak goedkoper dan het aanleggen van het stoomnetwerk.

Het vervangen van stoom als medium voor ruimteverwarming kost per 6 units (168 kW) kost op een zelfstandig moment naar schatting € 28.000 (materiaal) + € 3.200 (arbeid). En op een natuurlijk moment € 18.500 (materiaal) + € 3.200 (arbeid). Kosten 2023. Deze maatregel verdient zich binnen vijf jaar terug.

Aanvullende informatie

Erkende maatregel voor energiebesparing

Deze tekst wordt binnenkort geactualiseerd.

Het Activiteitenbesluit schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen te nemen. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend. Een maatregel is erkend op een zelfstandig moment (“Direct uitvoerbaar? Ja”) of op een natuurlijk moment (bij vervanging/renovatie) en soms afhankelijk van de situatie. Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Omgevingswet. Op de website van RVO kan je de volledige Erkende Maatregelenlijst (EML) 2023 downloaden met daarbij de technische en economische randvoorwaarden.

Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Daarom heeft de overheid voor alle erkende energiemaatregelen aangegeven welk doelmatig beheer en onderhoud (DBO) nodig is. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in maatregel Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.

Bronnen: Energiegids maart 2011, Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019 Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank

De maatregel is afkomstig van Stimular.nl, een website die actueel gehouden wordt door Stichting Stimular. Op Stimular.nl vindt u nog meer besparingstips, voorbeelden en inspiratie, ook voor andere branches.