• Introductie
• Groene Zorg Alliantie
• Green Teams
• Eerstelijnszorg
• Manifest van Medici
• Passende Zorg
• Alle documenten

Documenten

Handreiking

• Handboek De Groene SEH - D
  Handboek ontwikkeld ten behoeve van duurzame Spoedeisende geneeskunde. Ontwikkeld door De Groene SEH, een samenwerking van de NVSHA en de V&VN Spoedeisende Hulp. (2024)
• Beter Laten Aanbevelingen, V&VN - D
  Een ‘beter laten’ aanbeveling is een aanbeveling die een verpleegkundige handeling afraadt of aanraadt er terughoudend mee te zijn. In totaal zijn er 66 aanbevelingen op basis van screening van 125 richtlijnen en kwaliteitsstandaarden van 2015 - 2020. Gecategoriseerd per verpleegkundige afdeling. (2021)
• Inspiratiegids, Duurzame Farmacieketen - D - r
  Deze inspiratiegids gids heeft als doel de zorgsector te inspireren én motiveren om zelf aan de slag te gaan met verduurzamen. Dit door het tonen van actuele ontwikkelingen op het gebied van farmacie en praktijkvoorbeelden. (2020)
• Infographic Beter Laten - Fixeren, V&VN - D
  Een ‘beter laten’ aanbeveling is een aanbeveling die een verpleegkundige handeling afraadt of aanraadt er terughoudend mee te zijn. In totaal zijn er 66 aanbevelingen op basis van screening van 125 richtlijnen en kwaliteitsstandaarden van 2015 - 2020. Gecategoriseerd per verpleegkundige afdeling. (2021)
• Infographic Beter Later - Wondzorg, V&VN - D
  Duurzame tip voor zorgprofessionals: Reinig en bedek geen primair gesloten wonden. Dit draagt niet bij aan wondgenezing, voorkomt geen infecties en scheelt tijd, geld en grondstoffen. (2021)
• Poster Medicijnresten niet door riool, KNMP - D
  Bewustwording bij patiënten, cliënten en bezoekers om medicatie niet door te spoelen. Oproep medicatie in te leveren bij de apotheek. Posters zijn te bestellen op de website van KNMP. (2022)
• Verspil geen Pil, Duurzame Farmacie - D
  Inspiratiegids voor het duurzaam produceren, distribueren en inzetten van geneesmiddelen. Tips en voorbeelden voor alle ketenpartners in de farmacie (o.a. voor ziekenhuisapotheker, voorschrijver, verpleegkundige, verzekeraar en overheid). (2022)
• Vergunningverlening sanitatiesysteem afvalwater, RWS - D
  Deze handreiking richt zich op het verwijderen van medicijnresten uit afvalwater bij zorginstellingen en de wettelijke aspecten daaromheen. Doel: is met name het terugdringen of voorkomen van antibioticaresistentie. (2016)
• Wel-niet lijst SZA, Min. I&W - D
  De wel-niet-lijst kan door zorginstellingen als leidraad gebruikt worden voor meer toegespitste scheidingswijzers per afdeling. (2025)
• E-book De Groene Huisartsenpraktijk, LHV - M ++
  Dit e-boek biedt handvatten aan de huisarts die het praktijkgebouw, de inrichting, praktijkvoering en/of consultvoering wil verduurzamen. (2021)
• Infographic Beter Later - Katheters, V&VN - D
  Vermijd vrijheidsbeperkende interventies (VBI). Dit scheelt tijd, geld en leed voor de patiënt. (2021)

Verdieping

• Medicijnresten uit het water, Nederlands Consortium - D
  Whitepaper van Nederlands Consortium Antibiotica- en Medicijnresten uit Water. Met daarin waarom antimicrobiële resistentie (AMR) één van de grootste bedreigingen van gezondheid is. Verwijdering bij de bron is het meest effectief (hoge concentratie). (2021)
• Medicijnresten uit het water, Ketenaanpak Medicijnresten - D
  Dit document beschrijft de voortgang van de acties van de Ketenaanpak Medicijnresten uit Water. De acties zijn geclusterd in 17 maatregelen. (2017)
• Groene keuzes voor medische hulpmiddelen Y
  In dit artikel worden wegwerp- en herbruikbare varianten van medische hulpmiddelen van diverse afdelingen in het ziekenhuis vergeleken. Bij het verzamelen van onderzoeken van over de hele wereld bleek het het meest duurzaam te zijn om gebruik te maken van reusable chirurgische scharen, vaginale specula, hysterectomie instrumenten, larynxmaskers, laryngoscopen en laparoscopische instrumenten.
• Eindrapport Verg(h)ulde pillen, STOWA -D
  Eindrapport onderzoek van STOWA, kenniscentrum voor de waterschappen, naar emissie van medicijnen in het afvalwater uit drie ziekenhuizen (Refaja, St. Antonius, LUMC). Aandacht voor maatregelen om de emissie te verlagen, zowel bij de rwzi (end-of-pipe) als bij de bron. (2009)
• Onderzoeksrapport Duurzaamheid, De Geneeskundestudent -Y
  De kijk van geneeskundestudenten op klimaatverandering en op verduurzaming van de zorg. Een onderzoeksrapport van de jaarlijkse enquête van De Geneeskundestudent 2020-2021.

Praktijkvoorbeelden

• Infographic proef plaszakken, WUR - D
  Onderzoek in zes ziekenhuizen naar de implementatie van plaszakken bij patiënten na CT-scans. Dit om urine op te vangen en zo contrastmiddelen uit het water te houden. (2021)
• Medicatie op maat - futureproof, 2019, MVO NL -Y
  In Nederland wordt per jaar 100 miljoen euro aan goede medicatie weg gegooid. Dit is zonde van het geld maar ook de natuur en ons drinkwater hebben er onder te lijden. Met een andere manier van medicatiecontrole en een accuraat voorraadsysteem kan medicatie precies op maat geleverd worden aan patiënten.
• Groene keuzehulpen medewerkers, LUMC -D
  Keuzehulpengids met beslisbomen voor medewerkers om ze te helpen duurzamere keuzes te maken. Betreft cadeaus, dienstreizen, lunch, en woonwerkverkeer. Inclusief links. (2022)
• Medicijnrestenverspilling tegengaan met Pharmaswap, MVO NL - D
  PharmaSwap is een marktplaats voor (ziekenhuis)apothekers om vraag en aanbod van dure medicijnen transparant te maken. Het helpt kosten en afval te verminderen door de houdbaarheidsdatum te bewaken binnen de farmaceutische kolom (apotheek, groothandel, farmaceutische bedrijf). (2019)
• Samenvatting brede proef plaszakken, WUR - D
  Samenvatting van de plaszakkenpilot uit 2021. Op pagina 8 staat een heldere infographic met cijfers.
• Fitter de operatie in, Radboud -Y
  Het Fit4Surgery programma zorgde voor een afname van 50% van complicaties na een operatie en patiënten lagen gemiddeld twee dagen korter in het ziekenhuis. Radboud rolt het programma uit binnen het hele ziekenhuis na een pilot bij darmkankerpatiënten. (2021)
• Koelkastposter woongroep, GGZ De Hoop -D
  Eenvoudige poster met praktische tips ter voorkoming van voedselverspilling. Kan op de koelkast gehangen worden. (2019)

Verslag & Presentaties

• Impact zorgprofessionals op verduurzaming, MPZ -D
  Over de impact die zorgprofessionals in verduurzaming kunnen maken. En hoe zij hiertoe gemotiveerd kunnen worden. Presentatie als onderdeel van de training voor duurzaamheidscoördinator.