Eis 7.4. Inkoop minder milieubelastende voedingsmiddelen

Toelichting

Zie voor meer (algemene) informatie de Keurmerkenwijzer van Milieucentraal. Hier staan onder andere de keurmerken toegelicht die ook in de Milieuthermometer Zorg benoemd worden.

De milieu-impact van voeding in de zorgsector is groot. Bij care-instellingen komt 15–25% van de milieu-impact van alle inkopen door voeding – vergelijkbaar met het gasverbruik voor verwarming (onderzoek 2019). 

Je verlaagt de impact door producten te kiezen die zowel gezond als duurzaam zijn. Let daarbij op de volgende 5 punten: 

1. Duurzaamheidskeurmerken

Keurmerken zijn een makkelijke manier om producten op duurzaamheid te beoordelen. Er bestaan veel keurmerken voor voeding, ieder met een eigen focus. Zo kijkt Fairtrade met name naar sociale duurzaamheid en MSC naar ecologische aspecten. In de Milieuthermometer Zorg zijn diverse keurmerken opgenomen om het inkopers makkelijker te maken. Ook de Keurmerkwijzer van MilieuCentraal is een uitstekend middel om keurmerken te zoeken. Per keurmerk staat aangegeven hoe het op verschillende duurzaamheidsthema’s scoort.

2. Plantaardige eiwitten

De milieu-impact van plantaardige eiwitten is een stuk lager dan de impact van dierlijke eiwitten die in vlees, vis en zuivel zitten. Vaak vindt men het spannend om op dit punt voeding te veranderen: het eten van vlees zit diep in onze cultuur verankerd.  Toch blijkt uit onderzoek van de Lancet Commission dat een 90% plantaardig dieet het beste is voor mens en milieu (zie samenvatting van het rapport, veel goede plaatjes). Begin eens als inkoper, in overleg met de voedingsdeskundige, met één vegetarische dag in de week of een vegetarische week in de maand.

3. Land van herkomst

Transport zorgt voor een belangrijk deel van de milieu-impact. Dat zit in de benodigde brandstof (containerschepen gebruiken vaak stookolie), koeling van producten en de vaak minder goede werkomstandigheden voor boeren en producenten elders. Koop bij voorkeur producten uit Nederland of dichtbijgelegen Europese landen. Kijk of er boeren en/of andere producenten in de omgeving van de instelling hun producten rechtstreeks kunnen leveren. Zo worden distributiecentra en extra koeling vermeden. 

4. Seizoensgebonden producten

Het voedingsaanbod in Nederland is praktisch grenzeloos: ook in de winter kun je aardbeien kopen. Vaak worden producten buiten hun groeiseizoen geteeld in kassen of verscheept vanuit warmere landen. Maak als inkoper gebruik van een seizoenskalender, zoals die van Buitenleven , en koop producten van het seizoen. 

5. Duurzame cateraar 

Veel voedingsleveranciers verduurzamen zelf ook. Door in gesprek te gaan en afspraken te maken ontstaan vaak mooie samenwerkingen. Vraag of een cateraar ISO 14.0001 gecertificeerd is en hoe de cateraar scoort op bovenstaande punten. Bespreek ook hoe verpakkingsmateriaal van maaltijden kan worden beperkt of kan worden teruggenomen. 

Naast bewust inkopen is natuurlijk ook zo min mogelijk verspilling (thema 7.4 Inkoop minder milieubelastende voedingsmiddelen) van groot belang.