Utrechtse zorginstellingen werken aan CO2-reductie van hun vastgoed

16-4-2020

Tien Utrechtse zorginstellingen werken aan CO2-reductie: zij maken ieder een routekaart voor de verduurzaming van hun vastgoed. Ze gebruiken daarbij de CO2-reductietool van Milieuplatform Zorg en krijgen begeleiding van Stimular. Hun eerste ervaringen met de tool zijn positief. Ellen Evertzen, Manager facilitaire zaken van De Hoogstraat Revalidatie: “De tool ondersteunt het werken aan CO2-reductie op meerdere fronten.”

CO2-reductietool t.b.v. verduurzaming vastgoed

Zorginstellingen werken, zoals afgesproken in de green deal duurzame zorg en in het Klimaatakkoord, aan 49% CO2-reductie in 2030 en 95% in 2050. Zij maken daartoe ieder een routekaart voor de verduurzaming van hun vastgoedportefeuille. Veel instellingen maken daarbij gebruik van de CO2-reductietool van Milieuplatform Zorg. Dat is een Excel-document om het effect van maatregelen op de CO2-footprint en het energieverbruik inzichtelijk te maken. Streven is dat alle zorginstellingen in 2021 een CO2-routekaart hebben. De routekaarten geven Stimular / Milieuplatform Zorg en TNO een beeld van de potentiële CO2-reductie van de sector en de knelpunten om die te realiseren.

“CO2-reductietool ondersteunt ons werk”

Tien Utrechtse zorginstellingen gingen samen aan de slag met begeleiding van Stimular. Zij gaven aan het werken met de CO2-reductietool waardevol te vinden. Ellen Evertzen, Manager facilitaire zaken van De Hoogstraat Revalidatie: “De CO2-reductietool ondersteunt ons werk. De grafieken vind ik zeer geschikt om mijn bestuurders te informeren. Ze geven hen goed inzicht in de hoofdlijnen. De tool helpt daarnaast mij en mijn coördinator techniek & onderhoud juist met het invullen van de details om ons gebouw verder te verduurzamen.”

Eerste stap: ingeplande maatregelen doorrekenen

In februari waren de Utrechtse zorginstellingen bijeen om hun eerste ervaringen met de CO2-reductietool uit te wisselen. Als eerste stap namen de instellingen hun geplande energiemaatregelen over in de tool. Denk aan de Erkende Maatregelen en maatregelen uit een energie-audit of een MeerjarenOnderhoudsPlan. Praktisch gaat het dan over de regelingen voor verwarming, ventilatie en verlichting, installeren van led-verlichting, energiebeheer en energiezuinige was- en vaatwasmachines. In de onderzochte gebouwen resulteert dat in 10 tot 25% CO2-reductie.

Verder vooruit denken om klimaatgat te dichten

Stap twee is het maken van aanvullende plannen om de ambities uit het Klimaatakkoord te realiseren. Het dichten van het zogenaamde ‘klimaatgat’ vraagt van de meeste instellingen om in het onderhoud en beheer verder vooruit te denken dan ze gewend zijn. Daarbij blijkt dat veel maatregelen die door experts als onmisbaar genoemd worden voor de energietransitie nog nauwelijks ingepland zijn. Denk aan extra warmteterugwinning en het plaatsen van warmtepompen of warmtepompboilers. Meerdere Utrechtse zorglocaties hebben geluk omdat ze al stadsverwarming gebruiken. Eneco, eigenaar van de stadsverwarming, wil voor 2030 het warmtenet verduurzaamd hebben. Dat resulteert in zo’n 25% extra CO2-reductie op deze locaties.

Expertisecentrum Verduurzaming Zorg

Over een paar maanden komt de Utrechtse groep weer bij elkaar. Dan zullen zij naar verwachting beter zicht hebben op hun mogelijkheden om de ambities uit het Klimaatakkoord te realiseren. Komende maanden komen in het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg (dezorgduurzaam.nl) meerdere factsheets en publicaties beschikbaar die de zorginstellingen daarbij helpen. Stimular/Milieuplatform Zorg en TNO werken in opdracht van de ministeries BZK en VWS aan kennisontwikkeling en -verspreiding in het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg. Zorginstellingen kunnen daar ook de CO2-reductietool downloaden.

Green deal Utrechtse Zorg

De Utrechtse zorginstellingen werken al sinds 2016 met elkaar samen in de Green Deal Utrechtse Zorg kring aan het verduurzamen van hun organisaties. Enkele malen per jaar komen ze bij elkaar om kennis en ervaring te delen op initiatief van de gemeente Utrecht. Stimular begeleidt de instellingen. De zorginstellingen werken met de Milieuthermometer Zorg, een milieumanagementsysteem ontwikkeld voor en door zorginstellingen. In 2017 haalde De Forensische Zorgspecialisten als eerste van de groep haar certificaat. Dit jaar zullen alle instellingen op niveau zilver gecertificeerd zijn. Lees verder hierover in een recent artikel van de gemeente Utrecht: “Milieuthermometer Zorg duwt je in de goede richting”.

Voorbeeld van een (deels) ingevulde CO2-reductietool voor één gebouw. Op korte termijn worden de Erkende Maatregelen en andere quick wins uitgevoerd en worden zonnepanelen geïnstalleerd op het dak. Vervolgens wordt tussen nu en 2040 stapsgewijs de stadsverwarming verduurzaamd waardoor de CO2-uitstoot verder afneemt. Om 95% minder CO2-uitstoot te hebben in 2050 moeten aanvullende maatregelen onderzocht en ingepland worden.