Afval en grondstoffen

Dit dossier biedt inzicht in wetgeving, beleid en monitoring rondom circulariteit. Maar vooral geeft het antwoord op praktische vragen: Hoe geef ik vorm aan een circulaire bedrijfsvoering? Wat zijn concrete mogelijkheden voor circulariteit binnen mijn organisatie? Hoe meet ik voortgang en waar zit de grootste impact?

Toelichting

In 2023 publiceerde het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het Nationaal Programma Circulaire Economie 2023–2030 (NPCE). Dit programma stelt nieuwe doelen om de transitie naar een volledig circulaire economie te versnellen. De R-ladder, met strategieën als verminderen, hergebruiken en hoogwaardig recyclen, vormt daarbij het uitgangspunt.

R-ladder

De R-ladder helpt om circulair werken vorm te geven met de focus op waardebehoud. Hierbij kijk je eerst naar het voorkómen en verminderen van materiaalgebruik en daarna naar het op de beste manier van hergebruiken of terugwinnen ervan: hoe hoger in de R-ladder, hoe beter.

Reusables versus disposables: wat is duurzamer?

Hergebruik van producten is een bekend uitgangspunt binnen de circulaire economie. Maar hoe verhouden de milieu-impact en kosten van wegwerpproducten en herbruikbare alternatieven zich tot elkaar? Het antwoord is niet eenduidig en hangt af van verschillende factoren, zoals: 

• het materiaal waarvan de producten zijn gemaakt;  
• hoe vaak het herbruikbare product daadwerkelijk wordt hergebruikt; 
• welke processtappen nodig zijn voor schoonmaak, reparatie of hergebruik;  
• en welke logistiek erbij komt kijken.

Herbruikbaar scoort dus niet altijd beter dan wegwerp. Een levenscyclusanalyse (LCA) helpt om de milieu-impact van verschillende opties objectief te vergelijken. Ook financieel is een vergelijking interessant. De aanname dat een wegwerpvariant goedkoper is, klopt lang niet altijd. Zeker niet als je alle kosten meerekent, zoals afvalverwerking of schoonmaaklogistiek.