Themadossier 2

Energie

De Nederlandse zorg veroorzaakt 7% van de totale CO2-uitstoot in Nederland. Zo'n 40% hiervan zit in het verbruik van elektriciteit en aardgas. De energievoorziening en het vastgoed in de zorg moeten daarom verduurzamen om aan de klimaatdoelen te voldoen. Een enorme opgave. In dit thema zijn de eisen uit wetgeving en akkoorden verwerkt, waarmee invulling moet worden gegeven aan deze opgave.

Toelichting

De verwarming van ruimten en tapwater gebeurt in de zorg nog vaak met aardgas. Aardgas is een fossiele brandstof en daarom is het belangrijk het gebruik hiervan uit te faseren en over te stappen op een hernieuwbare energievoorziening. Voor een deel kan dat door zelf elektriciteit op te wekken en groene energie in te kopen. Daarmee komen we er helaas niet. Het is daarom ook belangrijk te werken aan energiebesparing.

De overheid stimuleert energiebesparing op verschillende manieren: door wetgeving, subsidies en akkoorden. Eisen uit wetgeving en akkoorden zijn verwerkt in dit themadossier van de Milieuthermometer Zorg. Maar er zijn ook andere hulpbronnen beschikbaar:

Expertisecentrum Verduurzaming Zorg (EVZ)

Op Expertisecentrum Verduurzaming Zorg verzamelt EVZ, een samenwerking tussen TNO, MPZ en Stimular,alle openbare informatie over energiebesparing en het verduurzamen van vastgoed. Vanuit dit themadossier Energie en het themadossier Vastgoed (link) verwijzen we daarom regelmatig naar de website van EVZ.

MPZ leden-voor-leden documenten over energie en vastgoed worden wél via deze website van MPZ ontsloten (achter de inlog). Ook informatie over energiebesparing in processen vind je op dit platform (bijv. beeldschermen of vriezers). 

Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed

Binnen het Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed ondersteunen provincies vastgoedeigenaren met maximaal 10 zorgpanden in eigendom bij het verduurzamen van hun gebouwen. Zij krijgen ondersteuning op maat van duurzaamheidscoaches. Hiervoor aanmelden kan bij het loket van de provincie. Op de website van EVZ staan links naar de ontzorgingsloketten van de provincies.

Campagne Zorg voor Energie

MPZ verzorgt met financiering van EVZ jaarlijks de campagne Zorg voor Energie. Zorginstellingen die zich hiervoor aanmelden ontvangen diverse campagnematerialen. MPZ leden-voor-leden documenten (bijv. voorbeelden van persoonlijke campagne materialen) staan op deze website bij eis 13.7.

Stimular-Maatregelen

Stichting Stimular heeft een uitgebreide database met milieumaatregelen. Hierin staan zeer veel energiemaatregelen. Per maatregel staat aangegeven wat de maatregel inhoudt, wat de kosten zijn en wat de milieuwinst is. Kies bij branche voor je zorgbranche en eventueel een proces als je specifieke maatregelen zoekt. 

Handige links en documenten

We hebben alle relevante links en documenten overzichtelijk bij elkaar gezet.


Werkgroep Monitoring Care 

Wat kunnen care-organisaties van elkaar leren in het terugdringen van de CO2-footprint? De Milieubarometer helpt hierbij.

Meer over deze werkgroep

Adviseur ‘Energie’

info@milieuplatformzorg.nl

Praktijkvoorbeelden van leden

Meer praktijkvoorbeelden

Beschikbare subsidie(s)

SDE++

Subsidie voor technieken die hernieuwbare energie produceren en andere technieken die de uitstoot van broeikasgas (CO₂) verminderen. In de zorg zijn de meest gebruikte technieken: PV (zonnepanelen) of zonnecollectoren, open en gesloten warmtepompen en installaties voor vergisting. Met name relevant voor eis 2.5


Wet- en regelgeving

Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)

EPBD (Energy Performance of Building Directive) IV heeft als doel om de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren, waardoor het energiegebruik daalt. De EPBD bestaat uit drie onderdelen:

1 Systeemeisen aan technische bouwsystemen. Hieronder vallen eisen aan energieprestatie, het adequaat dimensioneren, installeren en inregelen, en de instelbaarheid van technische bouwsystemen.

2 Keuringsplicht voor airconditionings- en verwarmingssystemen. Geldt vanaf een nominaal vermogen van 70 kW per systeem. Als één van beide systemen is gekoppeld aan een ventilatiesysteem, moet dit ventilatiesysteem ook gekeurd worden. (NB t/m 10 maart 2022 kon volstaan worden met verwarmingskeuring zoals in het Activiteitenbesluit. Dit in verband met het overgangsrecht).

3 Laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer. Zie de toelichting (punt 9.7) op de conceptrichtlijnen van huidige bouw, renovatie en nieuwbouw.

Met name relevant voor eis 2.2

BENG Vanaf 1 januari 2021 geldt voor nieuwbouw de BENG-wetgeving. BENG-eisen gaan over energiebesparing bij nieuwbouw, de inzet van duurzame energie en het voorkomen van koelbehoefte. BENG is een verbetering van de EPC-eis in het Bouwbesluit. De BENG zal op termijn naar verwachting aangescherpt worden richting 80 kWh/m2 op de meter en energiepositief. Verdergaande energiemaatregelen dan BENG leveren lagere TCO-kosten op.

Met name relevant voor eis 11.4, eis 11.5 en eis 11.6

Erkende Maatregelen voor Energiebesparing (EML)

Erkende Maatregelen voor Energiebesparing

De overheid heeft een lijst met erkende maatregelen energiebesparing (de EML). Van zorgorganisaties wordt verwacht dat zij deze lijst maatregelen uitvoeren. In 2023 is de lijst vernieuwd. Zie de website van RVO voor meer informatie. Met name relevant voor eis 2.2

Informatieplicht

Voor alle vestigingen met meer dan 25.000 m3 aardgasverbruik en/of meer dan 50.000 kWh elektraverbruik moet elke vier jaar via het E-loket van de RvO gerapporteerd zijn wat de status is van de erkende maatregelen energiebesparing. In 2019 was hiervan de eerste ronde. De volgende ronde vond plaats in 2023. Met name relevant voor eis 2.4

Onderzoeksplicht

De Onderzoeksplicht geldt voor bedrijfslocaties waarvoor het Rijk de milieuregels bepaalt; én met een jaarlijks energiegebruik van 10 miljoen kWh elektriciteit of 170.000 m3 aardgas (equivalent). Met name relevant voor eis 2.4


Gerelateerde evenementen

Vragenuurtje Milieuthermometer Zorg versie 7.0

online

Milieuthermometer Zorg

Veelgestelde vragen én antwoorden over de Milieuthermometer Zorg versie 7.0 vind je hier. Informatie over de thema's en eisen binnen de…

Vragenuurtje Milieuthermometer Zorg versie 7.0

online

Milieuthermometer Zorg

Veelgestelde vragen én antwoorden over de Milieuthermometer Zorg versie 7.0 vind je hier. Informatie over de thema's en eisen binnen de…