Gebouwbeheersysteem (GBS)
Beschrijving: wat is een gebouwbeheersysteem (GBS)?
Een gebouwbeheersysteem (GBS) wordt gebruikt om alle installaties, met name de elektrische en werktuigbouwkundige installaties, centraal aan te sturen en te laten samenwerken (communiceren). In de praktijk valt met een Gebouwbeheerssysteem (GBS) grote energiewinst te maken. Te vaak gebeurt het bijvoorbeeld dat een ruimte tegelijk verwarmd en gekoeld wordt.
GBS: hardware en software
Een gebouwbeheerssysteem is één centrale regeling voor de verwarming, koeling en luchtbehandeling en bestaat uit een fysieke component en uit software. De fysieke component is in de regelkast aanwezig. De regelkast staat meestal in de ketelruimte of bij de luchtbehandelingskast. Het gebouwbeheersysteem is gekoppeld aan internet of aan te sluiten op een computer om instellingen en de werking van de installaties af te lezen of om instellingen te wijzigen.
Bron foto: Kijk! Duurzaam! bij St Jansdal in opdracht van Expertisecentrum Verduurzaming Zorg .
Installatie-onderdelen aangesloten op het GBS
Op de besturingskast zijn alle hoofdcomponenten van de installaties aangesloten, zoals de ketel, de CV-pompen, de koelmachine, de koelwaterpompen en de ventilatoren in de luchtbehandelingskast, de temperatuurmeters van het cv-water en lucht in de luchtbehandelingskast, de buitentemperatuurmeter en ruimtethermostaten. Voor het slim kunnen regelen zijn vaak de CV-pomp, de koelpomp en de ventilatoren frequentiegeregeld. In het gebouwbeheersysteem zijn verschillende instellingen (setpoints) op te geven. Bijvoorbeeld onder welke condities te verwarmen en onder welke condities te koelen, en kloktijden voor dag- en nachtstand en vakantie- en feestdagen. Maar ook de relatie tussen buitentemperatuur en de aanvoertemperatuur van het CV-water en opwarmsnelheid van het gebouw. Zie ook maatregel Weersvoorspellende regeling.
Analysefunctie van het GBS
Het gebouwbeheersysteem analyseert automatisch en stuurt automatisch bij. Meestal is ook een rapportagefunctie aanwezig voor het visualiseren en analyseren van bepaalde waarden. Zie ook maatregel Analyseer data van slimme energiemeter. Bijvoorbeeld de relatie tussen de binnentemperatuur, buitentemperatuur en de aanvoertemperatuur van het ketelwater. Hiermee controleer je of het gebouwbeheersysteem optimaal werkt.
Tip: zorg voor een gebruiksaanwijzing van het GBS met een overzicht van de instellingen. Dit maakt controle van de instellingen mogelijk.
Bron foto: Kijk! Duurzaam! bij Careyn in opdracht van Expertisecentrum Verduurzaming Zorg .
Ontwerpeisen GBS
Met ISSO-publicatie 115 krijgt de gebouwbeheerder een richtlijn voor het in kaart brengen van de ontwerpeisen voor een gebouwbeheersysteem. De publicatie beschrijft het doel van een gebouwbeheersysteem, het facilitaire proces, welke vier soorten gebruikers (persona’s) een gebouwbeheersysteem in de meeste situaties heeft en een eisenpakket voor gebouwautomatisering en -beheer. Daarnaast staat in de publicatie ook een quickscan voor de bepaling van het algemene uitrustingsniveau en de specifieke uitwerking op uitrustingsniveau. De ISSO-publicatie bevat verder een begrippenlijst en een lijst met relevante afkortingen zodat iedereen dezelfde ‘taal’ spreekt. ISSO-publicatie 115 is beschikbaar via kennisbank.isso.nl.
Toepasbaarheid: wanneer een GBS installeren?
Deze maatregel is toepasbaar als klimaatinstallaties (verwarming, koeling, luchtbehandeling) ieder hun eigen regeling hebben.
Milieu aspecten: wat bespaart een GBS?
Door één centrale regeling voor de verwarming, koeling en luchtbehandeling toe te passen, is het niet meer mogelijk om gelijktijdig te verwarmen en te koelen. Dit is een besparing op het energieverbruik van de verwarming en de koeling.
Financiële aspecten: wat kost een GBS?
De maatregel verdient zich vaak binnen 5 jaar terug. Vraag een offerte aan.
Bron: Infomil, ISSO, Stimular
De maatregel is afkomstig van Stimular.nl, een website die actueel gehouden wordt door Stichting Stimular. Op Stimular.nl vindt u nog meer besparingstips, voorbeelden en inspiratie, ook voor andere branches.