Vervang halogeenlamp
Beschrijving: halogeen vervangen door led
Halogeenlampen mogen vanaf 1 september 2018 niet meer in de handel worden gebracht. Veel halogeenlampen zijn door energiezuinigere lampen in de bestaande armatuur te vervangen.
Waar werden halogeenlampen toegepast?
Halogeenlampen werden gebruikt als accentverlichting en voor buitenverlichting. Halogeenverlichting binnen was voor het belichten van bijvoorbeeld bureaus, leestafels, kunstobjecten, muren, vloeren, wanden en plafonds. Er zijn laagspanning halogeen (12V-lampvoet GU5,GU3) en hoogvolt halogeen (230V-lampvoet GU10).
Buiten gaat bijvoorbeeld om verlichting voor het aanlichten van gebouwen, verlichting op parkeerterreinen, contourverlichting van (bedrijfs-) terreinen, oriëntatieverlichting, beveiligingsverlichting, tuin- en sfeerverlichting, floodlights. Het gaat meestal om wand- of mastuitvoeringen (paaltopuitvoeringen).
Led i.p.v. halogeen
Er is laagspanning halogeen (12V-lampvoet GU5,3) en hoogvolt halogeen (230V-lampvoet GU10). De lampen zijn vaak maar nog niet altijd door led-lampen te vervangen in de bestaande armaturen. Milieu Centraal maakte voor consumenten een keuzehulp die miskopen helpt voorkomen.
Bron foto: RVO, Informatiebank Erkende Maatregelen 2023 .
Ook trafo vervangen?
Bij vervanging van halogeen door led, moet soms ook de trafo vervangen worden. Bij oude transformatoren (220/12 Volt) is het mogelijk de halogeenlampen 1 op 1 te vervangen; bij elektrische transformatoren moeten deze door geschikte led-drivers worden vervangen. Een optie is om de steekfittingen te vervangen door hoogvolt GU10 bajonetfittingen. Dit maakt de (vaak dure) led-drivers overbodig en geeft meer mogelijkheden tot dimmen.
Toepasbaarheid van vervangen van halogeenlamp
Meestal is een lamp te vinden die in de bestaande armatuur past. Zo niet, dan zijn nieuwe armaturen nodig.
Milieuaspecten van vervangen halogeenlamp
Deze maatregel bespaard elektriciteit. Een indicatie vind je in de tabel hieronder.
Financiële aspecten
Kosten van vervangende led-lampen en armaturen zijn als volgt:
| waar | lamp/armatuur | kosten zelfstandig moment | meerkosten natuurlijk moment | besparing (in kWh/jaar | Erkende Maatregel |
| binnen | halogeenlamp (53W) | € 7 (arbeid) + € 9 (materiaal) | € 6 (materiaal) | 119 | GF4 |
| binnen | spots | € 57 (arbeid) + € 313 (materiaal) | € 0 | 102 | GF10 |
| binnen | railspots | € 47 (arbeid) + € 819 (materiaal) | € 0 | 106 | GF11 |
| binnen | wandarmaturen | € 29 (arbeid) + € 25 (materiaal) | € 0 | 142 | GF9 |
| buiten | wandarmaturen | € 49 (arbeid) + € 161 (materiaal) | € 0 | 114 | GG2 |
| nabij procesapparatuur | armatuur | € 41 (arbeid) + € 20 (materiaal) | € 20 (materiaal) | 150 | PD9 |
Direct vervangen van lampen verdient zich terug binnen 5 jaar vanaf 600 branduren per jaar. Direct vervangen van armaturen binnen vanaf 1.100 (wand) / 2.400 (spots) / 3.200 (railspots) branduren per jaar. Overige vervanging op natuurlijk moment. Bron: EML 2023. Hierbij is gerekend met € 0,21 per kWh en € 1,16 per m3 aardgas (excl. BTW).
Bekijk onze suggesties om verlichtingsoffertes te beoordelen.
Bron foto: RVO, Informatiebank Erkende Maatregelen 2023 .
Rekenvoorbeeld led i.p.v. halogeen
- 40 halogeenlampen van 20 Watt met 40 branduren per week gedurende 50 weken per jaar worden vervangen door led-lampen van 5 Watt (met overeenkomstige lichtstroom en -bundel)
- Huidig verbruik en kosten: (40 × 20 × 40 × 50)/1.000 = 1.600 kWh = € 240 per jaar (€ 0,15 per kWh)
- Investering: € 15 per led-lamp = € 600 (inclusief montage)
- Besparing: 20 Watt – 5 Watt = 15 Watt per lamp (40 × 15 × 40 × 50)/1.000 = 1.200 kWh = € 180 in het eerste jaar.
- Terugverdientijd: 4 jaar (op basis van de energiekosten, als ook de uitgespaarde vervangingskosten worden meegerekend, is de terugverdientijd korter)
Aanvullende informatie
Erkende maatregel voor energiebesparing
De Omgevingswet schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen (met een terugverdientijd van 5 jaar of minder) uit te voeren. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend.
Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Omgevingswet. Op de website van RVO kan je de volledige Erkende maatregelenlijsten downloaden met daarbij de technische en economische randvoorwaarden.
Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Zo moeten installaties goed ingeregeld, beheerd en onderhouden worden. Dit heet doelmatig beheer en onderhoud (DBO). Daarom heeft de overheid in iedere erkende energiemaatregel aangegeven welke DBO-actie nodig is om de maatregel optimaal te laten functioneren. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in maatregel Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.
Richtlijnen verlichting
- ISSO publicatie 90 Energie-efficiënte verlichting
- Verlichtingsnorm voor werkplekken binnen NEN 12464-1
- Verlichtingsnorm voor werkplekken buiten NEN 12464-2
- NSVV publicatie Richtlijn verlichting voor industriële ruimten
Bron: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019, Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank
De maatregel is afkomstig van Stimular.nl, een website die actueel gehouden wordt door Stichting Stimular. Op Stimular.nl vindt u nog meer besparingstips, voorbeelden en inspiratie, ook voor andere branches.