Dossier:
Voeding

Voeding inkopen

De milieu-impact van voeding in de zorgsector is groot. Uit onderzoek bij care-instellingen (2019) blijkt dat 15 tot 25% van de milieu-impact van alle inkopen bij voeding zit. Dat is vergelijkbaar met de impact van het aardgas dat ingekocht wordt voor verwarming.

Een belangrijke manier om die impact te verlagen is door bewust in te kopen met aandacht voor zowel gezondheid als duurzaamheid van producten. Waar kun je dan op letten als het aankomt op duurzaamheid?

  1. Duurzaamheidskeurmerk: De makkelijkste manier om snel een product te beoordelen op duurzaamheid is te kijken naar keurmerken. Er zijn veel keurmerken voor voeding, vaak ieder met een eigen focus op duurzaamheid. Zo kijkt Fairtrade met name naar sociale duurzaamheid en MSC naar ecologische aspecten. In de Milieuthermometer Zorg zijn diverse keurmerken opgenomen om het inkopers makkelijker te maken. Ook de Keurmerkwijzer van MilieuCentraal is een uitstekend middel om keurmerken te zoeken. Per keurmerk staat aangegeven hoe het op verschillende duurzaamheidsthema’s scoort.

  2. Plantaardige eiwitten: De milieu-impact van plantaardige eiwitten is een stuk lager dan de impact van dierlijke eiwitten die in vlees, vis en zuivel zitten. Vaak vindt men het spannend om dit aspect van voeding te veranderen, want het eten van vlees zit diep ingebakken in onze cultuur. Toch blijkt uit onderzoek van de Lancet Commission dat een 90% plantaardig dieet het meest optimaal is voor de mens en milieu (zie samenvatting van het rapport hiernaast, veel goede plaatjes). Je kunt als inkoper in overleg met een voedingsdeskundige voorstellen eens te beginnen met één volledig vegetarische dag in de week of vegetarische week in de maand.

  3. Land van herkomst: Een groot deel van de impact van voedingsproducten zit in de transportfase. Dat zit in benodigde brandstof (containerschepen gebruiken vaak stookolie), koeling van producten en vaak minder goede werkomstandigheden voor boeren en producenten elders. Koop bij voorkeur producten uit Nederland of dichtbijgelegen Europese landen. Wil je hier helemaal stappen in zetten, kijk dan of er boeren en/of andere producenten uit de omgeving van de instelling zijn die direct leveren. Producten hoeven dan niet langs een centraal distributiecentrum en vaak ook niet gekoeld te worden.

  4. Koop volgens het seizoen: Met andere woorden, koop in de winter producten die in de winter geteeld kunnen worden op het land en in de zomer vice versa. Het voedingsaanbod in Nederland is praktisch grenzeloos. Ook in de winter kun je aardbeien kopen. Vaak worden producten buiten hun groeiseizoen geteeld in kassen of verscheept vanuit warmere landen. Je kunt als inkoper gebruik maken van bijvoorbeeld een seizoenskalender, zoals die van Buitenleven (zie hiernaast).

  5. Zoek een duurzame cateraar uit: Veel voedingsleveranciers in de zorg zetten ook stappen om te verduurzamen. Door het gesprek aan te gaan en afspraken te maken ontstaan vaak mooie samenwerkingen. Je kunt uitvragen of een cateraar ISO 14.0001 gecertificeerd is en hoe de cateraar scoort op bovenstaande vier punten. Ook kun je denken aan voorkomen van of terugname van bijvoorbeeld verpakkingsmateriaal dat met de maaltijden mee komt

Als je bewust inkoopt met oog voor zowel duurzame als gezonde producten, is het natuurlijk ook belangrijk zo min mogelijk van deze ingekochte producten te verspilling. Daar gaat de volgende pagina over.

Vorige // Volgende

Kijk ook eens bij de milieumaatregelenmodule voor direct uit te voeren duurzame maatregelen!